Jak zadbać o rośliny doniczkowe na wiosnę?

Przygotowując się do wiosennych porządków nie zapominajmy o naszych domowych roślinach. Aranżowanie wnętrz roślinami, przesadzanie, przycinanie, rozmnażanie i wiele innych prac czeka na nas w najbliższych tygodniach. Wiosna to czas, który – w zależności od tego, jak zostanie wykorzystany – zaważy na kondycji naszej zielonej kolekcji.

Przegląd roślin, czyli planowanie prac wśród zieleni

Rośliny domowe, aby pięknie i zdrowo rosły, potrzebują naszej czułej opieki, a wiosna to najlepszy czas, aby o nie zadbać, rozpoczynając od zajrzenia w doniczki i pod liście. Sam taki przegląd robię sumiennie co tydzień, aby móc szybko reagować, gdy zauważę jakieś niepokojące zmiany. Poza światłem, wodą i podłożem, rośliny w tym okresie potrzebują również nawożenia, odpowiedniej wilgotności powietrza we wciąż ogrzewanych pomieszczeniach oraz utrzymania liści i pędów w czystości 👨🏻‍🌾

Podczas wiosennego przeglądu roślin trzeba zwróć uwagę na kilka istotnych punktów:

• Czy na liściach lub pędach rośliny pojawiły się jakieś niepokojące zmiany? Powodów, dlaczego tak się dzieje, może być mnóstwo, dlatego odsyłam Cię do wpisu „Najczęstsze problemy w uprawie roślin doniczkowych i ich przyczyny” – znajdziesz tam tabelkę z opisem objawów i najczęstszych przyczyn ich powstania. 
• Gdy roślina przestaje rosnąć, albo gdy jej korzenie uciekają otworami na dnie doniczki, a my nie przesadzaliśmy jej przez ostatni rok lub nawet dłużej, to znak, że pora już zabrać się za przesadzanie. Szczegóły za moment. 
• Czy rośliny za bardzo się rozrosły, trudno nad nimi zapanować, a może po prostu lepiej wyglądały, gdy były mniejsze? W takiej sytuacji warto sięgnąć po sekator i poprzycinać, a następnie ukorzenić odcięte liście lub pędy. Przygotowane sadzonki można podarować bliskim. Można również pomyśleć o zmianie aranżacji wnętrza, np. podwieszając bujną roślinę w makramie pod sufitem lub ustawiając ją na wyższej półce. 

Narzędzia i produkty niezbędne do uprawy roślin domowych

Istotnym elementem przygotowania się do wiosennych porządków wśród roślin są narzędzia i produkty, które bardzo nam ten proces ułatwią. Oczywiście nie musicie specjalnie kupować sekatora czy motyczki, ale z doświadczenia wiem, że warto takie narzędzia posiadać, zamiast podkradać noże lub łyżki z kuchni. W mojej „zielonej skrzynce narzędziowej” znajdują się: konewka, spryskiwacz, ściereczka, rękawice, motyczka, sekator, różne rodzaje podłoża i dodatki do niego (m.in. keramzyt, perlit czy wermikulit) a także doniczki. 

Przed dopisaniem do listy zakupów któregoś z wyżej wymienionych, sprawdź w domu, czy już gdzieś on nie zalega. Bardzo prawdopodobne, że gdzieś na strychu lub w piwnicy leżą zapomniane stare doniczki, którym można podarować drugie życie. Ja tak miałem z rękawicami. Gdy ich potrzebowałem, to zawsze ich brakowało, a po dwóch dniach, przypadkiem znalazłem od razu dwie pary. Dlatego warto trzymać wszystkie niezbędne rzeczy do pielęgnacji roślin w jednym miejscu – u mnie sprawdza się duża skrzynia i półka w piwnicy.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz we wpisie „>>Starter pack<< roślinomaniaka, czyli narzędzia przydatne do uprawy roślin w domu”. Poza opisem niezbędnych do pracy wśród zieleni narzędzi dowiesz się z niego również, dlaczego tak ważne jest utrzymywanie ich w czystości ✂️

3 podstawy sukcesu w uprawie roślin

Światło 🌤️

Rośliny doniczkowe będą prawidłowo rosnąć, gdy zapewnimy im odpowiednie warunki. Światło to nic innego, jak poprawne usytuowanie roślin w mieszkaniu. Dlatego wybierając rośliny nie kierujmy się tylko ich pięknym wyglądem lub ceną, ale przede wszystkim warunkami, jakie panują w naszym mieszkaniu. Typową oznaką, że roślinom brakuje światła, są m.in. wydłużone pędy, blade liście lub brak kwitnienia. Więcej na ten temat przeczytasz we wpisie „Jakie stanowisko dla naszych roślin doniczkowych?”.

Woda 💦

Jedną z ważniejszych lekcji, jaką odebrałem pracując wśród zieleni, jest odpowiednie nawadnianie roślin. Na początku swojej przygody z roślinami często zdarzało mi się je przelewać. Od tamtego momentu wyrobiłem sobie nawyk sprawdzania palcem przed podlaniem, czy roślina w ogóle potrzebuje wody. Pamiętajmy, że skutkiem przelania roślin są pojawiające się na liściach czy pędach zmiany grzybowe. Szczegółowe informacje na temat podlewania i jak robić to poprawnie znajdziesz we wpisie „Jak podlewać, aby nie przelewać? O podlewaniu roślin doniczkowych”.

Podłoże 🪴

Najlepszą porą na przesadzanie roślin jest przełom marca i kwietnia. Jest to czas, kiedy przyroda rozpoczyna nowy okres wegetacyjny. Poza czasem ważny jest także wybór odpowiedniego podłoża. Nawet najbardziej wytrzymałe rośliny, jeśli będą uprawiane w ciężkim i zbitym podłożu, nie przetrwają zbyt długo. O tym, jak dobierać odpowiednie podłoże do roślin, przeczytasz we wpisie „Najlepsze podłoże dla naszej rośliny”.

Przesadzanie i przycinanie roślin doniczkowych na wiosnę 

Wiosna, gdy rośliny zaczynają wypuszczać młode pędy, to idealna pora na przesadzanie. Ja się zabieram za to na przełomie marca i kwietnia. Mam wówczas pewność, że wiosenne słońce i dłuższe dni pomogą moim roślinom przystosować się do nowych warunków, a w kolejnych, coraz cieplejszych tygodniach będą one pięknie i bujnie rosnąć.

Nie bójmy się przesadzać roślin. To prosty, a jednocześnie bardzo potrzebny zabieg pielęgnacyjny. Jeśli czeka Cię pierwsze w życiu przesadzanie, to zachęcam do przeczytania wpisu „Przesadzanie roślin doniczkowych – porady krok po kroku”🌿

Podczas przesadzania warto zdecydować się na przycięcie niesfornych pędów. Taka wiosenna przycinka pielęgnacyjna sprawi, że odmłodzimy rośliny i pobudzimy je do wzrostu. Z czasem nabiorą one pełniejszych kształtów, aby latem cieszyć nas bujną zielenią.

Do przycinania używaj tylko ostrych i sterylnych narzędzi. U mnie sprawdza się niewielki  sekator, regularnie przecierany alkoholem. Pędy tniemy zaraz za oczkiem, a następnie wsadzamy je do wody z odrobiną węgla aktywnego (to zapobiega gniciu). Ukorzeniać sadzonki najlepiej jest w ciepłym i jasnym miejscu. Pędy ukorzeniane w ładnym wazoniku, tak jak kwiaty cięte, mogą stanowić dodatkowy element dekoracyjny wnętrza 🏺

Odpowiednia doniczka dla mojej rośliny

Obecnie możemy wybierać spośród nieskończonej liczby przeróżnych doniczek, ale pamiętajmy, że materiał, z jakiego jest wykonana doniczka, ma znaczenie. Np. rośliny zasadzone w glinianych doniczkach potrzebują częstszego podlewania, gdyż glina przepuszcza płyny szybciej, niż doniczka wykonana z plastiku. Dlatego to, z jakiego tworzywa wykonana jest doniczka, wpływa na pielęgnację rosnącej w niej rośliny.

O najbardziej popularnych rodzajach doniczek pisałem w artykule: „Jaka doniczka dla mojej rośliny”. Znajdziesz w nim plusy i minusy uprawy roślin w każdej z nich. 

Uwaga! 👀
Kluczową kwestią nie jest materiał, z jakiego wykonana jest doniczka, a jej rozmiar. Pamiętajmy, aby wybierać takie rozmiary doniczek, które będą współgrały i tworzyły harmonijną całość z posadzoną w niej rośliną. 

Nawożenie roślin doniczkowych – czy to już ten czas? 

Tak, nawożenie jest roślinom na wiosnę potrzebne! Nawozimy rośliny w okresie wzrostu i kwitnienia, dlatego na wiosnę możemy rośliny zacząć nawozić, za wyjątkiem tych, które zostały dopiero co przesadzone do nowego, bogatego w substancje odżywcze podłoża. Te muszą poczekać na swoją porcję nawozu jeszcze minimum 4-6 tygodni. Nie nawozimy również chorych i przesuszonych roślin – one prawdopodobnie będą wymagać od nas więcej pracy i cierpliwości, a nawet przesadzania do świeżego podłoża.

Na rynku znajdziemy mnóstwo nawozów, nawet takich, które ukierunkowane są dla jednej  grupy czy rodzaju roślin. W każdym przypadku podstawowym zalecaniem jest stosowanie się do instrukcji na opakowaniu. 

Po szczegółowe informacje odsyłam do wpisu „Nawożenie roślin doniczkowych. Jak, czym i dlaczego warto zasilać swoje rośliny?”. Znajdziesz tam wszelkie niezbędne informacje na temat dostępnych nawozów i ich poprawnego użycia. 

Zazieleni poleca! 🌴
Nawozy możemy także wykonać sami w domowych warunkach! Nawóz ze skórki po bananie, torebki po herbacie, kawie, czy nawet ze skorupek po jajkach, to tylko kilka przykładów na to, jak wykorzystać bogate w substancje odżywcze „odpadki”. Pisałem o nich bardziej szczegółowo tutaj: „Domowe sposoby na ładniejsze rośliny, czyli zielone #zeroweste”.

Spełniamy roślinne marzenia – kupowanie nowych roślin

Wiosna to również idealny czas na zazielenienie mieszkań nowymi roślinami! Na pewno posiadasz na swojej liście marzeń kilka roślin, które chciałbyś dołączyć do swojej kolekcji. Przyznam, że moja lista, za sprawą zdjęć Waszych roślin, które mi przysyłacie, dzień po dniu staje się coraz dłuższa 🙆🏻‍♂️

Jeśli więc przymierzasz się do kupna nowych roślin, to pamiętaj o tym, aby:

• robić zakupy tylko w zaufanej kwiaciarni lub sklepie z roślinami,
• dokładnie oglądać liście i podłoże, a podejrzane rośliny odkładać. Dzięki temu ochronisz dom przed nieproszonymi gośćmi (szkodnikami),
• zawsze dobieraj rośliny do warunków panujących w mieszkaniu. Parapet południowy wymaga innych roślin, niż północny,
• zabezpiecz rośliny podczas transportu. Co prawda mrozy już nam nie grożą, ale palące letnie słońce i nagrzane wnętrze samochodu może uszkodzić co bardziej delikatne rośliny,
• pamiętaj o aklimatyzowaniu nowych roślin. Powoli przyzwyczajaj swoje nabytki do nowych warunków – temperatury, wilgotności powietrza i warunków świetlnych. 

Jeśli szukasz roślinnych inspiracji, to zachęcam do zajrzenia do wpisów z kategorii „Rośliny” lub „Inspiracje”. Znajdziesz tam mnóstwo zielonego dobra! 💚

Podsumowując 

Wiosna to ulubiona pora roku nie tylko moja, ale również moich roślin. W tym czasie mam największą motywację do tego, aby robić gruntowne porządki wśród swojej zielonej kolekcji. Przycinanie, rozmnażanie, przesadzanie i wiele innych prac czekają na mnie o tej porze roku, dlatego nie przedłużając – zabieram się do pracy i Was też do tego zachęcam!

Jeśli spodobał Ci się wpis, to zapraszam do polubienia moich kont Zazieleni w mediach społecznościowych – jestem na Instagramie i Facebooku. Do zobaczenia! 👋🏻

Daj znać w komentarzu, jakie prace czekają na Ciebie tej wiosny – jestem bardzo ciekawy! 

Życzę Wam owocnej pracy wśród zieleni i niech się Zazieleni! Cześć! 🌼
M.