Palmiarnia w Gliwicach – tropiki w sercu Śląska

Gliwicka Palmiarnia od blisku stu lat przybliża odwiedzającym świat fauny i flory. Po modernizacji, dzięki unikatowej bryle, przyciąga również fanów architektury. Położona w parku, zaledwie 5 minut piechotą od dworca kolejowego, palmiarnia w Gliwicach to idealny cel jednodniowej wycieczki. 

Palmiarnia Miejska w Gliwicach 

Pierwsze szklarnie na terenie zajmowanym przez dzisiejszą palmiarnię powstały już u schyłku XIX wieku. Stopniowo rozbudowywane, w roku 1924 gościły wielką jak na tamte czasy wystawę roślin egzotycznych. Choć obiekt od tego czasu wielokrotnie przebudowywano i powiększano, trzy z prezentowanych wówczas palm z gatunku feniks kanaryjski (Phoenix canariensis) do dzisiaj możemy podziwiać w Gliwickiej Palmiarni 🌴

Palmiarni nie oszczędziła wojna. W styczniu 1945 r. obiekt został doszczętnie zniszczony. Powybijane szyby i niskie temperatury przyczyniły się do utraty prawie całej roślinnej kolekcji. Ale dzięki wysiłkom wielu wspaniałych ludzi, już dwa lata po wojnie palmiarnia została ponownie otwarta. Miała wówczas 1400 m² i była domem dla blisko 600 gatunków roślin. Część z nich pochodziła z opuszczonych po wojnie majątków na Dolnym i Górnym Śląsku, inne zostały podarowane przez prywatnych hodowców. Dlatego dzisiaj, spacerując po ścieżkach Gliwickiej Palmiarni, pamiętajmy o tym, że podziwiamy rośliny, które były świadkiem najtrudniejszego okresu Polski i Europy.

Po wojnie roślinna kolekcja nieustannie się powiększa. Palmiarnia urasta do 2000 m², a kolekcja liczy dziś już 6000 gatunków roślin! Te podziwiać możemy zarówno z poziomu gruntu, jak i spacerując ponad nimi pośród ich koron na wyższej kondygnacji. Fantastyczne przeżycie! 🤩

Pawilony Palmiarni w Gliwicach

Choć żadna z palmiarni w naszej strefie klimatycznej nie jest w stanie dorównać rozmaitością gatunków, jaka występuje w tropikalnych lasach deszczowych, fragmenty tego zielonego raju próbuje się w palmiarniach odtworzyć. Ta w Gliwicach bez dwóch zdań sprostała temu zadaniu, dzięki czemu w samym sercu przemysłowego regionu Górnego Śląska odnajdziemy namiastkę podzwrotnikowej dżungli 🐒🌿

Pawilon roślin użytkowych

W pierwszej części palmiarni możemy podziwiać rośliny z klimatu subtropikalnego. Większość z tych roślin uprawiana jest dla użyteczności człowieka i gospodarki. W pawilonie podziwiać możemy m.in. drzewa cytrusowe, banany, pieprz, cynamon oraz inne rośliny przyprawowe. Są tu rośliny, których części (nasiona lub owoce) wykorzystujemy w życiu codziennym. Np. nasiona chleba świętojańskiego (Ceratonia siliqua) wykorzystywane były przez stulecia przez jubilerów jako odważniki, gdyż ich masa jest zawsze stała i wynosi równe 0,2 g. (czyli tyle, ile powstała później jednostka masy karat) 🧑🏻‍🏫

Kolejną z ciekawych roślin, które możemy tu oglądać, jest puchowiec pięciopręcikowy (Ceiba pentandra), którego włókna owocostanów wykorzystuje się do wypełnienia kamizelek ratunkowych – kapoków. A to wszytko to tylko przedsmak tego, co czeka na nas w Gliwickiej Palmiarni, więc przechodzimy do kolejnego z pawilonów, aby zobaczyć kolekcję roślin tropikalnych 🌺

Pawilon tropiku

Odwiedziny w palmiarni to świetna okazja, aby poszukać inspiracji na zazielenienie swojego mieszkania. Większość z roślin rosnących w pawilonie tropikalnym możemy uprawiać w naszych mieszkaniach, wszak są one powszechnie dostępne w sklepach ogrodniczych.

W tym pawilonie lato trwa przez 365 dni roku, dlatego rosnące tu rośliny, inaczej, niż w naszych domach, nie przechodzą okresu spoczynku. Tak jak w naturalnych warunkach, czyli w strefie tropikalnej, warunki są stałe – utrzymywana jest wysoka wilgotność powietrza, a temperatura nie spada poniżej 18°C. Rosnące w pawilonie rośliny tworzą wyraźne “piętra”, które podziwiać możemy również z tarasów usytuowanych na wyższej kondygnacji. Bogaty zbiór roślin tworzy namiastkę gęstego i tajemniczego lasu tropikalnego. Zobaczcie sami! 😍

Pawilon historyczny 

W pawilonie historycznym mamy możliwość podziwiania roślin, które pamiętają początki palmiarni w Gliwicach. To największy i zarazem najwyższy pawilon całego kompleksu. Rosną tutaj najstarsze jak i najbardziej okazałe rośliny. Niektóre, np. feniksy kanaryjskie mają nawet 160 lat 🌴

W centralnej części pawilonu w oczkach wodnych rosną papirusy i pandany. Ekspozycję uzupełniają mostki, miniaturowe wodospady i sztuczne skały. Możemy przysiąść na wkomponowanych w zieleń ławkach lub w altance, aby podziwiać piękno flory gliwickiej palmiarni. 

Pawilon sukulentów

Po przejściu pawilonów z klimatem subtropikalnym i tropikalnym zmierzamy do świata kaktusów i sukulentów. W tym pawilonie utrzymywana jest niska wilgotność powietrza i podłoża. Rosnące tu rośliny, dzięki zdolności magazynowania wody, są w stanie przetrwać nawet w warunkach skrajnej suszy. W tej kolekcji najliczniej reprezentowana jest rodzina kaktusów 🌵 Jest ich tutaj blisko dwa tysiące! Aranżacja roślinna jest przemyślana i współgra ze sobą. Niespotykana różnorodność form zadziwia kształtami, bogactwem przystosowań, a w okresie letnim feerią barw kwiatów.

Pawilon akwarystyczny

Pawilon akwarystyczny składa się z 4 zbiorników, które tworzą wielobarwną ekspozycję podwodnego świata. Aby poznać świat Amazonki, Tanganiki, a także rzek południowo-wschodniej Azji oraz Polski nie musimy wykupywać wycieczki w biurze podróży, wystarczy odwiedzić Gliwicką Palmiarnię. Również ten pawilon nawiązuje do historii palmiarni, ale czyni to w nowoczesny sposób. Każdy ze zbiorników prezentuje inne środowisko, a w sumie wypełnia je ponad 100 tysięcy litrów wody! Poza takimi rybami, jak piranie i płaszczki, w akwariach podziwiać możemy również bujną roślinność, która zaskakuje swymi barwami i kształtami 🐠

Palmiarnie. Czego mogą nas nauczyć?

Dziękim takim miejscom jak palmiarnie, mamy możliwość bliskiego kontaktu z różnorodnym i przebogatym światem fauny i flory. Odwiedziny w palmiarniach to możliwość poznania nowych gatunków roślin (większość posiada plakietki z nazwami) i zobaczenia w warunkach zbliżonych do naturalnych roślin, które już uprawiamy w naszych mieszkaniach. Jedną z cenniejszych lekcji, jest także możliwość poznania preferencji różnych gatunków. Możemy zaobserwować, które z roślin lubią wysokie temperatury i wysoką wilgotność powietrza, a które preferują powietrze suche. Wybór jednych i drugich okazuje się przeogromny, co stanowi podpowiedź, jakie rośliny nadają się do naszych domów! 🏡

Pełną listę odwiedzonych przeze mnie palmiarni znajdziesz na moim blogu w zakładce “Miejsca/Palmiarnie” 👀

Palmiarnia w Gliwicach – informacje praktyczne

Pięć różnych światów w jednym miejscu – tak można podsumować Gliwicką Palmiarnię. To  miejsce, do którego gorąco Was zapraszam. A na deser garść informacji praktycznych:

1. Palmiarnia w Gliwicach otwarta jest od wtorku do piątku w godzinach 9:00 – 18:00, a w weekendy 10:00 – 18:00. W poniedziałki palmiarnia jest nieczynna. 
2. Gliwicka Palmiarnia położona jest w Parku Chopina w Gliwicach przy ulicy Fredry 6. Osobiście wybrałem transport koleją z Wrocławia, ponieważ palmiarnia położona jest zaledwie 5 minut piechotą od dworca kolejowego. W obrębie parku jest również kilka parkingów dla samochodów. 
3. Bilet wstępu do palmiarni w Gliwicach kosztuje 10 zł (normalny) lub 6 zł (ulgowy). Możemy płacić zarówno kartą, jak i gotówką. Pełny cennik tutaj. 
4. Wystawa roślin jest dwupoziomowa, a na terenie palmiarni znajduje się również kawiarnia i sklep z pamiątkami i roślinami. 
5. Czas zwiedzania uzależniony jest od naszych indywidualnych upodobań. Ja spędziłem w niej prawie dwie godziny, z czasem na relaks wśród roślin i pstrykanie zdjęć do wpisu.

Uwaga! 🦠
Podczas pandemii odwiedzić palmiarnię w Gliwicach możemy tylko pod warunkiem dostosowania się do obowiązujących obostrzeń. Nosimy maseczkę, spacerujemy z zachowaniem dystansu społecznego, dezynfekujemy dłonie.

Podsumowując 

Powstała w XIX wieku Palmiarnia w Gliwicach jest trzecią co do wielkości palmiarnią w Polsce. Każdego roku odwiedzana jest przez kilkadziesiąt tysięcy osób, których przyciąga  blisko 6 tysięcy gatunków roślin z całego świata. Ja na pewno do niej jeszcze nie raz powrócę.

Jeśli szukasz pomysłu na weekend, to zachęcam do zajrzenia do wpisów z kategorii “Miejsca” – wszystkie z nich zapewniają bliski kontakt z naturą! 🌾

Daj znać w komentarzu, czy miałeś już okazję odwiedzić Gliwicką palmiarnię i jakie są Twoje wrażenia? A może tym wpisem zachęciłem Cię do jej odwiedzenia? 

Jeśli chcesz być na bieżąco z wpisami bloga zazielni.pl, to zachęcam do polubienia profilów Zazieleni w mediach społecznościowych – jestem na Facebooku i Instagramie. 

Do następnego, cześć!
M. 👨🏻‍🌾

Źródła inspiracji:
Palmiarnia w Gliwicach, slaskie.travel
Gliwice • Palmiarnia Miejska, mzuk.gliwice.pl
Palmiarnia Miejska w Gliwicach, turystycznepropozycje.pl