Sadzenie pestek awokado 🥑 po zjedzonych owocach bawi nie tylko dzieci, bo zachwyt nad oglądaniem kiełkującej roślinki łatwo udziela się również dorosłym. W tym praktycznym poradniku dowiesz się, jak – zupełnie za darmo – zamienić „odpad” w prawdziwe drzewko awokado!
Spis treści
- Smaczliwka, czyli awokado
- Uprawa awokado w domowych warunkach
- Jak wyhodować awokado? – 3 sposoby
- Sposób numer 1: zanurzenie pestki w naczyniu z wodą
- Sposób numer 2: umieszczenie pestki w doniczce z ziemią
- Sposób numer 3: owinięcie pestki w mokry ręcznik papierowy i włożenie do słoika
- Uprawa drzewka awokado – jakie warunki potrzebuje?
- Problemy podczas uprawy awokado
- Podsumowując
Wiele spośród egzotycznych owoców, które możemy znaleźć w sklepach, nadaje się do rozsadzania poprzez pestki i nasiona. Warto eksperymentować również z pestkami przywiezionymi z wakacji (przynajmniej do niedawna było to możliwe 😉). Nie zawsze się to udaje od razu, czasem potrzeba kilku prób, ale satysfakcja po wykiełkowaniu wynagradza wcześniejsze porażki. Do najpopularniejszych i najłatwiejszych owoców, które możemy w ten sposób zasadzić, należy bez wątpienia awokado i w tym wpisie na nim się skupimy, ale gdybyście chcieli się dowiedzieć o innych roślinach rozmnażanych z pestek, koniecznie dajcie znać w komentarzu, przygotuję dla Was osobny wpis!
Smaczliwka, czyli awokado
Dokładniej smaczliwka wdzięczna, awokado właściwe (Persea americana) to gatunek wiecznie zielonych drzew z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Roślina ta pierwotnie pochodzi z południowego Meksyku, lecz szybko rozprzestrzeniła się od Ameryki Północnej, przez Środkową, aż do Południowej. Wykopaliska dowodzą, że owoce awokado były już wykorzystywane siedem tysięcy lat p.n.e.! W naturze drzewo awokado może dorosnąć nawet do 25 metrów. Posiada duże, zimozielone liście o długości do 25 cm i od 2-12 cm szerokości, które w dotyku przypominać mogą papier. Kwiaty awokado są małe, żółtawozielone, zebrane w wiechy na szczytach pędów. Owoc awokado nazywamy gruszką awokado, gdyż ma gruszkowaty, rzadziej okrągły lub jajowaty kształt. Ze względu na brak endokarpu owoc jest jednonasienną jagodą, jednak z uwagi na podobieństwo morfologiczne część botaników zalicza ten owoc do pestkowców. Częścią jadalną jest miąższ, który stanowi około 85% masy owocu. Awokado posiada również niejadalne nasiono, z którego możemy wyhodować własne drzewko.
Uprawa awokado w domowych warunkach
Uprawiana w domu lub ogrodzie niestety nie zaowocuje. Tak jak inne rośliny egzotyczne w naszych warunkach, będzie cieszyć nasze oko w postaci zimozielonej rośliny, a nie owocodajnego drzewka. Drzewko to przepięknie ozdobi wnętrza, ale w doniczce będzie jedynie miniaturką w stosunku do naturalnie rosnącego drzewa awokado. Uprawiamy ją ze względu na bardzo ładne liście i gęsto pokrój, dlatego stała się ostatnio tak popularna na naszych parapetach (i instagramach). W ogrodzie w naszych warunkach klimatycznych smaczliwka nie ma szans na przeżycie, to w końcu to roślina egzotyczna, ale może być latem wystawiana na taras czy balkon.
Uwaga! Liście tej rośliny są trujące! Jeśli mieszkasz z przyjacielem spoza gatunku homo sapiens i obawiasz się o jego zdrowie, to lepiej nie trzymaj tej rośliny w domu!
Jak wyhodować awokado? – 3 sposoby
Przechodzimy do odpowiedzi na zadane w tytule tego wpisu pytanie. Jasna sprawa, że wyhodujemy awokado z jego pestki. Nie jest to jedyny sposób na wyhodowanie rośliny w naszych warunkach, innym ze sposobów jest kupienie sadzonki. Wyhodowanie awokado z pestki daje mnóstwo satysfakcji i obserwacja pękającej pestki i pojawienie się pierwszych korzeni to widok, na który wszyscy czekamy. Przed przystąpieniem do eksperymentu musisz wiedzieć, że awokado bywa kapryśne i jest dość wymagające, w końcu to roślina egzotyczna i posiada dość specyficzne wymagania, ale o tym przeczytasz później.
Najczęściej spotkać się możemy z trzema sposobami na wyhodowanie awokado z pestki. Do najpopularniejszych z nich należy zanurzenie pestki w wodzie, drugi to umieszczenie jej od razu w doniczce z ziemią, a trzeci to owinięcie pestki awokado w ręcznik papierowy i wsadzenie do słoika. Aby uprawa przebiegła pomyślnie, musisz zapewnić roślinie odpowiednie warunki. Przede wszystkim dużo słońca i ciepła.
Przygodę z awokado zaczynamy już tak naprawdę w sklepie, ponieważ należy wybrać owoc dobrej jakości, zdrowy i pozbawiony plam. Delikatnie przekrawamy miękkie awokado na pół, przekręcamy w przeciwnym kierunku i odrywamy. Pestkę, która zostanie w jednej z połówki, podważamy nożem i mamy ją!
Sposób numer 1: zanurzenie pestki w naczyniu z wodą
Moim zdaniem to sprawdzony sposób, dzięki któremu w mojej uprawie roślin doczekałem się aż kilku drzewek awokado. Oczywiście nie ze wszystkich pestek udało mi się wyhodować roślinę, ale przy takim eksperymencie najważniejsza jest cierpliwość. Najlepiej zacząć od kilku pestek. Jeśli nam się powiedzie, to wszystkie rośliny będziemy mogli posadzić do jednej donicy i efekt będzie oszałamiający! Pamiętaj o tym, że w okresie zimowym proces kiełkowania awokado jest dość długi, dlatego uzbrój się w cierpliwość.
Potrzebne akcesoria:
- pestka awokado,
- słoik napełniony filtrowaną, miękką wodą,
- opcjonalnie: wykałaczki.
Krok 1.
Przygotuj pestkę awokado
Po wyjęciu pestki z awokado oczyszczamy ją z miąższu i pozostawiamy do lekkiego przeschnięcia. Warto przez dobę namaczać ją w letniej wodzie, co spowoduje delikatne pęknięcie łupiny i ułatwi roślinie kiełkowanie.
Krok 2.
Umieść pestkę awokado w wodzie
Wbij w połowie pestki wykałaczki pod kątem prostym tak, aby pestka bez problemu utrzymała się oparta o krawędzie słoika (możesz też poszukać naczynia, które będzie miało na tyle wąski otwór, że pestka sama utrzyma się bez wykałaczek). Włóż pestkę do słoika, aby była częściowa zanurzona w wodzie – mniej więcej do 3/4 wysokości pestki. Wodę utrzymuj stale na tym poziomie i wymieniaj co 4-5 dni, gdy zaobserwujesz, że traci przejrzystość. Pestka powinna otworzyć się po około miesiącu.
Krok 3.
Czekamy na pierwszy pędy
Tutaj uzbrajamy się w cierpliwość i obserwujemy sadzonkę. Niektóre z pestek awokado wytworzą w wodzie pierwsze korzenie już po miesiącu, najczęściej jednak należy poczekać trochę dłużej. U mnie pojawiają się po upływie 6-8 tygodni.
Na skróty: gdy pestka wypuści kilkucentymetrowe korzenie, to już wtedy możemy posadzić ją do doniczki z ziemią.
Krok 4.
Pojawia się łodyga!
Po pewnym czasie od wypuszczenia pierwszych korzeni, skórka pestki zacznie się złuszczać i odchodzić od niej. Pestka pęknie, a w szczelinie pojawi się młody pęd. Cierpliwie obserwuj, jak roślina się rozwija. Pamiętaj o regularnym wymienianiu wody, ponieważ pleśń, bakterie lub inne grzyby mogą doprowadzić do gnicia pestki, a taka już niestety będzie do wyrzucenia.
Krok 5.
🌿 Pierwsze listki 🌿
Po jakimś czasie na szczycie łodygi awokado zacznie wypuszczać odnogi z zielonymi listkami. Wciąć cierpliwie czekamy, aż łodyga osiągnie około 15 cm.
Krok 6.
Przytnij łodygę, jeśli uznasz to za stosowne
Krok ten jest opcjonalny, ale przy eksperymencie z kilkoma pestkami można się o niego pokusić. Gdy łodyga osiągnie wysokość około 15 cm, skracamy ją o połowę. Taki zabieg pobudzi roślinę do dalszego wzrosty, która po jakimś czasie zacznie wypuszczać dużą ilość bocznych pędów i listków. Możesz ten krok pominąć, pozwalając roślinie na dalszy rozwój.
Krok 7.
Posadzenie pestki do doniczki
To już ostatni krok! Jeśli łodyga osiągnęła wysokość około 15 cm, to sygnał, że roślinę możemy umieścić w ziemi. O odpowiedniej doniczce i mieszance podłoża przeczytasz poniżej. Sadzimy tak, aby wierzch pestki znajdował się lekko nad poziomem podłoża. Po posadzeniu podlewamy roślinę.
Sposób numer 2: umieszczenie pestki w doniczce z ziemią
Drugim ze sposobów na otrzymanie drzewka awokado jest umieszczenie pestki z owocu od razu do doniczki z ziemią, jednak muszę Was ostrzec, że jest to mniej popularny sposób, bo łatwiej podczas tego procesu o zgnicie pestki z powodu zbyt wilgotnej ziemi. Zalecam wybranie sposobu pierwszego, ale i ten sposób Wam opiszę.
Potrzebne akcesoria:
- pestka awokado,
- doniczka,
- perlit,
- ziemia.
Do wyhodowania awokado z pestki potrzebna będzie głęboka doniczka (im głębsza, tym lepiej) wypełniona ziemią. Podłoże powinno być lekkie i łatwo przepuszczalne, dlatego konieczne jest dodanie do ziemi perlitu. Można też użyć mieszanki piasku z torfem w proporcji 1:3. Odczyn pH ziemi powinien być zbliżony do obojętnego.
Wyciągamy świeżą pestkę z owocu (najlepiej tuż po wyjęciu z niego) i wsadzamy do doniczki z ziemią. Pestkę umieszczamy tak, aby węższa część była u skierowana ku górze i delikatnie wystawała ponad powierzchnię ziemi. Doniczkę z wsadzoną wcześniej pestką przykrywamy plastikowym, przezroczystym woreczkiem lub odciętą połówką butelki tak, aby stworzyć „mini szklarnię” i utrzymać odpowiednio wysoką wilgotność powietrza, ponieważ tego wymaga kiełkujące awokado. Na koniec wystarczy, że postawimy doniczkę z rośliną w nasłonecznionym i ciepłym miejscu.
Kiedy awokado zacznie kiełkować, to szybko powinno wyrosnąć na wysokość. W tym przypadku również możemy przyciąć łodygą nad parą liści, dzięki czemu roślina zacznie się rozkrzewiać i swoim pokrojem przypominać będzie drzewko. Latem możemy wystawić doniczkę z awokado na taras lub balkon, ale pamiętając, że awokado nie zniesie mrozu i chłodu, a najlepiej rośnie w temperaturze 21 – 24 °C.
Sposób numer 3: owinięcie pestki w mokry ręcznik papierowy i włożenie do słoika
Mniej popularny, ale równie skuteczny sposób to owinięcie pestki awokado w mokry ręcznik papierowy (musi być stale wilgotny, możesz utrzymywać wysoką wilgoć zraszając zawiniętą pestkę) i włożenie jej do słoika. Dzięki wysokiej wilgotności powietrza w słoiku, kiełkowanie pestki awokado czasami jest szybsze, niż przy metodzie z nabijaniem na wykałaczki, włożeniem do wody czy doniczki z ziemią.
Potrzebne akcesoria:
- pestka awokado,
- ręcznik papierowy,
- słoik.
Jak widzisz sposobów na wyhodowanie awokado z pestki jest kilka, opisałem tu tylko te sprawdzone przeze mnie i najbardziej popularne, ale jeśli robisz to w inny sposób, to koniecznie pochwal się tym w komentarzu.
Uprawa drzewka awokado – jakie warunki potrzebuje?
Stanowisko
Do odpowiedniego rozwoju awokado potrzebuje jasnego i ciepłego stanowiska, dlatego też najlepiej umieść doniczkę z awokado na wystawie południowej, jednak nie powinno stać bezpośrednio na słońcu. Optymalna temperatura dla rośliny wynosi 24 °C. Zbyt mała ilość światła spowoduje, że sadzonka będzie źle rosnąć i zacznie wypuszczać długie pędy, a jego łodyga zacznie się wyginąć i cały kształt ulegnie deformacji.
Podlewanie
Oprócz słonecznego i ciepłego miejsca awokado do prawidłowego wzrostu potrzebuje solidnego podlewania – ziemia powinna być stale wilgotna. Wyjątek stanowi tutaj okres zimowy, gdy roślina przechodzi okres spoczynku. Nawadnianie w tym okresie ograniczamy do minimum.
Wszystko na temat podlewania opisałem we wpisie „Jak podlewać, aby nie przelewać? O podlewaniu roślin doniczkowych”. Zachęcam do kliknięcia.
Okres spoczynku
Dla awokado uprawianego w domowych warunkach zima może stanowić bardzo trudny czas, niekiedy nawet doprowadzający do obumarcia rośliny. Jeśli posiadasz ogród zimowy lub szklarnię, to możesz przenieść tam rośliną na czas jej odpoczynku. Trudniej będzie jednak zadbać o roślinę, gdy nie dysponujemy takim miejscem. Awokado powinno być w tym okresie znajdować się w pomieszczeniu, które jest jasne i dość chłodne, ale temperatura nie powinna być niższa niż 10-15 °C.
Podłoże
Awokado najlepiej będzie się rozwijać w podłożu o odczynie zbliżonym do obojętnego. Sprawdzi się podłoże torfowe lub uniwersalna ziemia do roślin pokojowych z dodatkiem piasku lub perlitu (w proporcji 2:1).
Nawożenie
Po około 8-10 tygodniach należy zacząć nawozić nasze drzewko awokado. W okresie od kwietnia do października nawozimy co 2 tygodnie, a w okresie od listopada do marca raz na miesiąc. Wykorzystaj nawóz, który jest bogaty w potas.
Przesadzanie
Co około 2-3 lata warto roślinę przesadzić do większej donicy, dobrym i skutecznym wskaźnikiem konieczności przesadzanie jest obserwacja spodu doniczki – jeśli wyrastają z niej korzenie – przesadzamy.
Cały proces przesadzania krok po kroku opisałem we wpisie „Przesadzanie roślin doniczkowych – porady krok po kroku”.
Problemy podczas uprawy awokado
Centralne ogrzewanie w okresie zimowym to koszmar dla wielu roślin, gdyż wysusza powietrze, co w efekcie może powodować usychanie liści. Aby temu zapobiec, należy utrzymywać zimą wilgotne powietrze. Optymalną wilgotność możesz utrzymać za pomocą nawilżacza powietrza, podstawką z kamieniami zalaną wodą lub suszeniem prania w towarzystwie roślin.
Możemy również zraszać nasze drzewko awokado, ale tak jak pamiętasz ze wpisu „#zostańwdomu i zadbaj o swoje rośliny!” potrzebne jest utrzymanie minimum 60% wilgotności powietrza.
Przyczyną zasychających liści (jest to dość dobrze znany objaw podczas uprawy awokado) jest zbyt niska wilgotność powietrza, ale również okresowe przesuszanie bryły korzeniowej. Roślinie należy zapewnić wysoką wilgotność powietrza i regularnie podlewać, zimą pozwolić przejść okres spoczynku.
Podsumowując
Wraz ze wzrostem popularności awokado i coraz łatwiejszym do niego dostępem coraz więcej osób, w tym ja, zwraca uwagę na koszty tego stanu rzeczy. Choć sam czasami mam ochotę zjeść kanapkę z guacamole, gdyż jest pyszne i pożywne, martwią mnie doniesienia o wycinanych lasach deszczowych pod uprawę awokado, które wymaga dużo słońca, ciepła i wody. Awokado tak szybko rozpowszechniło się w sklepach całego świata, że pozostawiony po nim ślad węglowy podczas transportu skutecznie odbiera apetyt. Pomyślmy zatem dwa razy przed zakupem. Może warto poszukać alternatywy? Nasz swojski groszek czy bób jest równie smaczny i pożywny, a dla planety mniej szkodliwy.
Jeśli jednak zakupiłeś awokado i zastanawiasz się, jak je najlepiej wykorzystać, to podpowiadam – wykorzystaj je w całości i zasadź pestkę do doniczki! Z pestki co prawda nie wyrośnie nam kilkumetrowe, tak jak w naturze, drzewo, a roślina prawdopodobnie nie przetrwa w naszych domowych warunkach dłużej, niż dwa lata, ale zapewniam Was, że nie będziecie żałować bycia świadkiem wzrastania nowego życia, nawet w tak małym formacie.
Czekam na Wasze komentarze odnośnie tego, jak Wy uprawiacie awokado w swoich kolekcjach i którą z metod wybraliście 😉
Powodzenia z awokado i widzimy się za tydzień! Cześć!
M.
A ja dzisiaj eksperymentuję z jeszcze innym sposobem. Wstawiłam pestkę do wilgotnego spagnum.
Cześć Anna, świetny pomysł – dziękuję za komentarz. Daj znać za jakiś czas, jak wyszedł eksperyment – jestem bardzo ciekaw rezultatów! 😀