Szeflera (Schefflera) to często spotykana roślina w domowych dżunglach. Za sprawą długich, delikatnych gałązek zakończonych parasolem palczastych, wiecznie zielonych lub nakrapianych liści, szeflera trafia do serc wielu roślinomaniaków. W tym wpisie poznasz najlepsze sposoby na uprawę szeflery i na walkę z grożącymi jej szkodnikami, a także metody jej rozmnażania!
Szeflera, roślina wiecznie zielona
Na naszym rynku roślina ta pojawiła się w latach pięćdziesiątych i od tego czasu, za sprawą ciekawej formy i łatwości w uprawie, zdążyła trafić już do wielu polskich domów. Pamiętam bujnie wyrośnięte egzemplarze szeflery w mieszkaniach moich bliskich, jak i piękny okaz z klasy biologicznej w szkole średniej 👨🏻🎓
Szeflera to moim zdaniem świetny przykład „rośliny retro”, które od kilku lat zaliczają triumfalny come back na nasze parapety. Łatwo ją nabyć, możemy ją znaleźć w prawie każdej kwiaciarni lub sklepie ogrodniczym, i to w różnych gatunkach, łatwo ją później także uprawiać!
Najpopularniejszym gatunkiem jest pochodząca z Australii Schefflera actinophylla, ale coraz częściej możemy również spotkać takie gatunki jak Schefflera arboricola czy Schefflera venulosa. Pierwsze z dwóch wymienionych są gatunkami niższymi i bardziej zwartymi. Również ich liście są mniejsze 🌿
Szeflera trafiła do nas z tropikalnej Azji i Australii, gdzie w warunkach naturalnych dorasta nawet do 40 metrów! Choć w naszych warunkach klimatycznych dorasta zaledwie do 3 metrów, to i tak jest to wielkość imponująca 🗺️
Ciekawostka 👨🏻🌾 Nazwa Schefflera wywodzi się od nazwiska duńskiego botanika żyjącego w XVIII wieku – Jacoba Christina Schefflera.
Dłoniasto złożone liście składają się u poszczególnych gatunków z czterech do czternastu ciemnozielonych, wydłużonych listków. Młode rośliny mogą mieć od czterech do pięciu liści na jednej łodydze, natomiast wyrośnięte egzemplarze nawet do dwunastu i więcej. Szeflera może rosnąć wzwyż i poprawnie uprawiana potrafi szybko osiągnąć pełną wysokość. Może się również „rozkrzaczyć”, jeśli zawczasu obetniemy jej stożek wzrostu – ale o tym za chwilę.
Dzięki pięknym listkom o intensywnym połysku, roślina ta może stanowić dominujący element w roślinnej aranżacji pomieszczenia.
Ciekawostka 🤩 Mimo, że szeflera dobrze rośnie w naszych domach, to kwitnie bardzo rzadko. Kwitnąca szeflera w mieszkaniu jest wydarzeniem niezwykle wyjątkowym.
Zanim zakupisz szeflerę do swojej zielonej kolekcji
Roślinę tę bez problemu znajdziesz przez cały sezon w kwiaciarniach czy sklepach ogrodniczych. Polecam również zaglądać na oferty grup sprzedażowych np. na Facebooku – często można tam znaleźć w niskiej cenie już wyrośnięte egzemplarze. Przed zakupem szeflery upewnij się, że wybrałeś zdrowy egzemplarz. Wybieramy tylko taką roślinę, która jest w dobrej kondycji i posiada ładne, ciemnozielone, błyszczące liście. Szeflera rośnie dość szybko, dlatego warto zawczasu wybrać dla niej odpowiednio dużą przestrzeń. Zbyt mało miejsca może wpłynąć na długość życia rośliny 💫
Szeflera – jak uprawiać?
Szeflera zaliczana jest do roślin doniczkowych łatwych w uprawie. Jedyne, o czym należy pamiętać to, że nie toleruje zbyt silnie nasłonecznionego stanowiska, przeciągów i niewystarczającej przestrzeni do rozrostu.
Stanowisko i temperatura
Dla szybkiego wzrostu należy szeflerze zapewnić jasne miejsce, lecz unikać wystawiania rośliny na bezpośredni kontakt ze słońcem. Roślina ta sprawdzi się również w miejscach półcienistych i cienistych, jednak jej wzrost może być w takim wypadku nieco spowolniony. Jeśli posiadamy mieszkanie od północy, nie kupujmy odmian pstrolistnych, ponieważ może im być zbyt ciemno.
Propozycje roślin, którymi możesz zazielenić swoje mieszkanie z wystawą północną znajdziesz we wpisie „Okno od północy – jakie rośliny uprawiać?” 👀
Latem temperatura w pomieszczeniu, w której uprawiamy szeflerę, nie powinna przekroczyć 20°C. Zimą optymalną temperaturą do prawidłowego rozwoju tej rośliny jest 15°C (temperatura nie powinna spaść poniżej 10°C).
Uwaga! 🌝 Odmiany o pstrych liściach są nie tylko bardziej światłolubne, ale również bardziej ciepłolubne.
Podlewanie i nawożenie
W okresie wzrostu (wiosną i latem) szeflera wymaga obfitego podlewania, nawet do dwóch razy w tygodniu. Zimą wystarczy podlać raz na dwa tygodnie. Bez względu na porę roku pamiętaj, żeby przed każdym podlaniem sprawdzić, czy wierzchnia warstwa podłoża zdążyła przeschnąć. W tym celu zastosuj metodę „na palec”, o której pisałem we wpisie „Jak podlewać, aby nie przelewać? O podlewaniu roślin doniczkowych”. Szeflera, jak większość roślin domowych, lepiej zniesie okresowe przesuszenie, niż nadmierne podlewanie 💦
Od marca do końca września szeflerę możemy nawozić płynnym nawozem do roślin zielonych, który należy dodać w połowie dawki do wody do podlewania. Pamiętaj, żeby zastosować dawkę, która jest zalecana przez producenta na opakowaniu.
Uwaga! 🔋 Jeśli w zakupionym podłożu nie jest wśród składników wymieniony nawóz o przedłużonym działaniu, to zaczynamy nawożenie już po 6 tygodniach od przesadzenia rośliny.
Zalecam od czasu do czasu przetrzeć liście szeflery wilgotną szmatką z kilkoma kroplami cytryny, aby zachować pięknie połyskujące liście.
Oprócz odpowiedniego podlewania i nawożenia należy również zadbać o wysoką wilgotność powietrza (w okolicy 60-70%). Zbyt niska temperatura i wilgotność powietrza mogą doprowadzić do problemów z rośliną.
Podłoże i przesadzanie
Do uprawy szeflery należy wybrać mieszankę uniwersalnej ziemi do roślin doniczkowych z niewielką ilością piasku. Warto również zastosować spulchniacze gleby w postaci perlitu lub wermikulitu – o tych produktach pisałem przy okazji wpisu „Przesadzanie roślin doniczkowych – porady krok po kroku” 😃
Raz na dwa lata, wiosną, wyciągamy szeflerę z podłoża, aby sprawdzić stan korzeni w doniczce i – jeśli to konieczne – przesadzić do doniczki o rozmiar większej. W przypadku starszych egzemplarzy wystarczy wymiana wierzchniej warstwy podłoża.
Przycinanie i rozmnażanie
Jeśli nasza szeflera zdążyła nas przerosnąć, to warto pomyśleć o jej odmłodzeniu. Zalecam radykalne obcięcie rośliny – nawet do 60 cm od szczytu. Przycinamy pęd pół centymetra nad miejscem, z którego wyrasta ogonek liściowy. Odcięty pęd można wykorzystać jako sadzonkę i spróbować ukorzenić. Jeśli zadbamy o odpowiednie warunki, jest szansa, że w miejscu cięcia pojawią się boczne pędy 🌱
Odcięte pędy starszych egzemplarzy szeflery warto wykorzystać jako sadzonki. Zabieg ten wykonujemy na jesień, po zakończeniu fazy wzrostu. Odcięty pęd możemy ukorzenić na dwa sposoby. Sadzonki powinny się ukorzenić w przeciągu jednego do dwóch miesięcy.
- Ukorzenianie szeflery w ziemi – sadzonkę wsadzamy do doniczki wypełnionej zwykłą ziemią do roślin doniczkowych. Przykrywamy doniczkę foliową torebką i ustawiamy w miejscu dobrze oświetlonym i ciepłym. Najlepszym miejscem do ukorzenienia szeflery będzie parapet nad ciepłym kaloryferem. Po wypuszczeniu korzonków, zazwyczaj po około 1-2 miesiącach, należy przesadzić sadzonkę do świeżego podłoża (zwykła ziemia do roślin doniczkowych z niewielką ilością gruboziarnistego piasku). Młodsze egzemplarze szeflery wymagają cieplejszego środowiska.
- Ukorzenianie szeflery w wodzie – sadzonkę wsadzamy do naczynia z wodą. W tej metodzie ukorzeniania szeflery należy zadbać o regularne wymienianie wody. Po około 1-2 miesiącach powinny pojawić się już korzonki. Należy wówczas sadzonkę wsadzić do odpowiedniej mieszanki podłoża z piaskiem i ustawić doniczkę w cieplejszym miejscu.
Porada Zazieleni 🍃 W przypadku młodszych egzemplarzy szeflery warto podczas przesadzania zastosować podpórkę w postaci bambusowej tyczki. Umieszczamy ją wzdłuż głównego pędu i przywiązujemy delikatnie sznurkiem pęd do podpórki. Zastosowanie podpórki pomoże roślinie w prawidłowym wzroście.
Choroby i szkodniki w uprawie szeflery
- Zwiędnięcie liście szeflery – problem ten może wynikać z niewłaściwego podlewania. Więdnące końcówki zabarwione na czarno są objawem zbyt małej lub zbyt dużej ilości wody. Nadmierne podlewanie może również doprowadzić do żółknięcia liści. Szeflerę lepiej okresowo przesuszyć, niż podlać zbyt dużą ilością wody. Podlewaj dopiero w momencie, gdy podłoże dobrze przeschnie.
- Mszyce na szeflerze – mszyce, które wysysają soki z miękkich części, zwłaszcza z wierzchołków pędów szeflery, potrafią być utrapieniem każdego roślinomaniaka. Charakterystyczna wydzielina (rosa miodowa) może powodować powstanie czarnej pleśni. Wszystko na temat sposobów walki z mszycami przeczytasz we wpisie „Skuteczne sposoby na mszyce”.
- Tarczniki na szeflerze – małe, brązowe tarczki na liściach to tarczniki. W przypadku niewielkiej inwazji wystarczy zetrzeć je wacikiem nasączonym alkoholem. Pamiętaj o tym, żeby nasączony wacik używać do przetarcia tylko jednego liścia! Jeden liść = jeden wacik.
- Cienkie, długie pędy szeflery – problem ten pojawia się w momencie, gdy uprawiamy naszą roślinę w zbyt ciepłym i ciemnym miejscu. Przenieś roślinę do pomieszczenia lepiej oświetlonego i z niższą temperaturą otoczenia.
- Żółknące i opadające liście szeflery – to oznaka przelania rośliny. Pozwól podłożu przeschnąć przed kolejnym podlaniem. Woda nigdy nie powinna pozostawać w podstawce. Innym powodem żółknących liści może być niedobór substancji pokarmowych w podłożu. Należy wówczas przesadzić szeflerę do świeżego podłoża, a po okresie 2-3 miesięcy od przesadzania zacząć zasilać nawozem.
Więcej o rozwiązywaniu problemów w uprawie roślin przeczytasz we wpisie „Najczęstsze problemy w uprawie roślin doniczkowych i ich przyczyny” 😉 Przygotowałem w nim dla Was specjalną tabelkę, która ułatwia zdiagnozowanie problemu i podpowiada, jak go rozwiązać.
Podsumowując
Łatwa w uprawie Szeflera idealnie sprawdzi się jako roślina dla początkującego, jak i również dla bardziej doświadczonego roślinomaniaka. Moim zdaniem najpiękniej prezentuje się rosnąca samotnie, ale możemy ją również dostawić do grupy innych roślin w naszym domu.
Pochwal się zdjęciem swojej szeflery lub zadaj pytanie dotyczące jej w sekcji komentarzy poniżej 😍
Będę wdzięczny, jeśli dołączysz do grona obserwujących moje kanały na mediach społecznościowych – na Facebooku i Instagramie. Nie ominie Cię wówczas żaden wpis z blogu zazieleni.pl
Niech się Zazieleni! Cześć! 👋🏻
M.
Źródła inspiracji:
“Ilustrowana encyklopedia roślin”, wyd. Agora SA
“Kwiaty w moim domu”, wyd. Hachette Polska
“Magia roślin”, wyd. GE Fabbri Phoenix
“Cudowna moc roślin”, Fran Bailey, wyd. Filo