Styczeń, wolny weekend, za oknem pochmurno i deszczowo, jakby to ciągle była późna jesień. Czas się rozgrzać, a najlepiej to zrobić w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego, w którym trwają właśnie Zimowe weekendy! I choć od ponad 10 lat w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu nie ma już palmiarni, nadal jest tu kilka miejsc, w których można się poczuć jak w dżungli. Jak to możliwe? Sprawdzamy!
Przeprowadziłem się do Wrocławia półtorej roku temu i przy pierwszej okazji wolnego, pochmurnego popołudnia wpisałem w wyszukiwarkę internetową „palmiarnia we Wrocławiu”. I co? Nie byłem świadomy, że we Wrocławiu nie ma już palmiarni, co mnie zarazem zszokowało i zasmuciło. Za to jako pierwszy z wyników pojawił się Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego, w którym jeszcze 10 lat temu palmiarnia stała. Czytam, że XIX-wieczną palmiarnię zamknięto z powodu złego stanu technicznego. Obecnie wrocławianie i turyści mają możliwość zwiedzania szklarni, które niegdyś pełniły funkcje kolekcjonerskie, czyli przechowywano w nich rośliny, ale nie wpuszczano tam gości. Po adaptacji można już je zwiedzać i do tego Was, Zazieleni, zachęcam! Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego to kolejny zielony punkt na naszej mapie Polski, do którego można się udać, gdy pogoda nie zachęca do spacerów na świeżym powietrzu.
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego to „żywe muzeum”, w którym możemy podziwiać największą w Europie kolekcję dzikich gatunków pnączy oraz jedną z największych na świecie kolekcję roślin wodnych, błotnych i akwariowych. To oaza pięknych, tropikalnych roślin, a zarazem ośrodek naukowy i dydaktyczny. Obecnie w miejscu dawnej palmiarni odbywają się czasami wydarzenia kulturalne.
Ciekawostka Zazieleni! Jest to drugi (po ogrodzie krakowskim) najstarszy ogród botaniczny w Polsce! Został wpisany na listę zabytków województwa dolnośląskiego i objęty jest szczególna ochroną historyczną centrum Wrocławia.
Historia Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu
Historia Ogrodu sięga już 1811 roku, kiedy król pruski Fryderyk Wilhelm III przekazał Uniwersytetowi teren około 5 hektarów, na którym powstał ogród. Zamówiono również wtedy ponad 400 roślin u ogrodnika z Oleśnicy, co było początkiem zazielenienia się terenu. Już rok później zaczęto budowę palmiarni, a po 5 latach ogród mógł się pochwalić kolekcją ponad 2000 roślin! W drugiej połowie XIX wieku wprowadzono wiele innowacji i została przeprowadzona gruntowna reorganizacja Ogrodu, kolekcja już wtedy zaczęła liczyć prawie 12 tysięcy gatunków! Rośliny zostały opatrzone etykietami, a ogród został udostępniony dla zwiedzających we wszystkie dni powszednie.
Kompleks palmiarni z ogrodem mocno ucierpiał podczas II wojny światowej, gdy na terenie Ogrodu urządzono stanowiska artylerii przeciwlotniczej i przyjmowano zrzuty amunicji, co skutkowało zniszczeniem roślin. Jeszcze w latach 50., podczas czyszczenia ogrodowego stawu, znaleziono na dnie arsenał z czasów wojny. Po wojnie zdecydowano się na odbudowę Ogrodu Botanicznego. Zaledwie kilka lat później otwarto kaktusiarnię i zaczęto budować akwaria dla kolekcji roślin błotnych i wodnych. W 1958 roku saperzy oczyścili staw i zbudowano na nim łukowy, drewniany mostek, który do dzisiaj jest jednym z symboli Ogrodu. W 1994 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej uznał Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego wraz z historycznym centrum Wrocławia za pomnik historii.
Całą oś czasu historii Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu znajdziesz TUTAJ.
Gdzie jest położony Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego?
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego położony jest częściowo w obrębie historycznego Ostrowa Tumskiego, około 2 km od Rynku, dlatego przy okazji odwiedzin Wrocławia polecam odwiedzić Ogród o każdej porze roku (może z wyłączeniem listopada, gdy jest dostępny tylko teren otwarty (bez szklarni i Panoramy Natury)). Ogród znajduje się przy ulicy Henryka Sienkiewicza 23 po północnej stronie katedry św. Jana Chrzciciela i kościoła św. Krzyża.
Kiedy najlepiej odwiedzić Ogród Botaniczny UWr?
Moim zdaniem najlepszą porą odwiedzin Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu będzie wiosna, kiedy temperatury w szklarniach nie spowodują u nas duszności po 1 minucie przebywania w nich, a rośliny zaczynają zazieleniać teren. Miej jednak na uwadze, że ogród jest otwarty codziennie od 1 kwietnia do 31 października w określonych godzinach. Latem zachęcam do odwiedzin otwartego terenu. Znajduje się tu piękny teren z wieloma roślinami wodnymi i bagiennymi, które możesz sprawdzić TUTAJ, ławki na których możesz usiąść i aleje, po których spacerując możesz doświadczyć kontaktu z naturą nawet w centrum tak dużego miasta. Możliwy jest również spacer z przewodnikiem o określonych godzinach.
Wstęp do Ogrodu
Wstęp jest płatny. Bilety do kupienia w kasach – normalny 20 zł, a ulgowy 10 zł, istnieje również wiele innych opcji biletów np. rodzinny, czy upominkowy, wszystkie możesz sprawdzić TUTAJ.
Działy i Kolekcje roślinne
Obecnie Ogród zajmuje ponad 7 hektarów, na których znajduje się około 7,5 tysiąca gatunków roślin. Gdybyśmy policzyli również ich odmiany, to wyszłoby grubo ponad 11 tysięcy (mam tutaj na myśli rośliny szklarniowe jak i gruntowe)!
Podczas spaceru po ogrodzie możemy spotkać takie drzewa jak dęby, miłorzęby, buki, cisy czy platany. W Arboretum (ogród, w którym kolekcjonuje się drzewa czy krzewy i prowadzi się nad nimi badania) rosną cypryśniki błotne, sekwoja wieczniezielona, cedry, modrzew polski metasekwoje czy mamutowce.
Oprócz roślin na zwiedzających czeka również na terenie alpinarium przekrój geologiczny wałbrzyskich złóż węgla kamiennego. W tej ekspozycji możemy również podziwiać skamieniałe odciski wymarłych już roślin i skamieniałe pnie drzew.
Na terenie Ogrodu wyodrębnić możemy 10 działów są to:
- Alpinarium i około 1500 gatunków i odmian uprawnych roślin skalnych;
- Arboretum, czyli rodzime jak i obce gatunki drzew i krzewów;
- Dydaktyka i morfologia roślin, ekspozycja gatunków, które pozwalają poznać zagadnienia związane z biologią i morfologią, ekologią i geografią roślin;
- Gruntowe rośliny ozdobne, m.in. byliny, 30 odmian hiacyntów, 80 odmian narcyzów, a także kosaćce, piwonie i liliowce;
- Panorama natury, jest to stała wystawa, która prezentuje wszystkie ery i okresy wchodzące w ich skład;
- Pnącza – jest to największa w Europie kolekcja dzikich gatunków pnączy, które zimują w gruncie oraz odmiany i gatunki jednorocznych pnączy;
- Pracownia kultur tkankowych
- Rośliny szklarniowe i blisko 5000 taksonów (grup roślin)!
- Rośliny wodne, błotne i akwariowe – około 250 taksonów, kolekcja największa na świecie (!) subtropikalnych i tropikalnych roślin wodnych, błotnych i akwariowych;
- Systematyka – rośliny zielne, drzewa, krzewy i krzewinki, które mogą rozwijać się i zimować w Polsce, które zajmują około 2 hektary Ogrodu.
Podsumowując
Nie masz pomysłu na weekend, brakuje Ci kontaktu z naturą, a Twoja domowa dżungla przeszła w tryb zimowego uśpienia? Zimowe weekendy spędzone w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego to idealna okazja, żeby podejrzeć ich stan w panujących poza szklarnią zimnych i krótkich dni. Takie inicjatywy bardzo mnie cieszą, ponieważ mamy możliwość odwiedzenia Ogrodu również poza sezonem. Widzimy się? Daj znać w komentarzu!
M.